GüNCEL
20 Temmuz 2022
Apple, sa?l?k bilgileriyle insanlara gü? veriyor
Yeni yay?nlanan rapor Apple ürünlerinin ki?isel sa?l?k, ara?t?rma ve t?bbi bak?m konular?nda kullan?c?lar?n, geli?tiricilerin ve sa?l?k kurulu?lar?n?n geli?imine nas?l yard?mc? oldu?unu g?steriyor
Apple bugün, Apple ürünlerinin nas?l insanlar?n sa?l?klar?yla yak?ndan ilgilenmelerini sa?lad???n? ve sa?l?klar? ve güvenlikleri i?in nas?l ak?ll? bir koruyucu g?revi üstlendi?ini ?zetleyen yeni bir rapor yay?nlad?. Dünyan?n d?rt bir yan?ndaki kullan?c?lar, geli?tiriciler, sa?l?k kurum ve kurulu?lar?; insanlar ve sa?l?k bilgileri aras?ndaki engelleri ortadan kald?r?rken gizlili?i de elden b?rakmamak i?in Apple ayg?tlar?n?, ?zelliklerini ve API’lar?n? kullan?yor.
Apple’?n sa?l?k alan?ndaki geli?im ?abalar? esas olarak iki kategoriye ayr?l?yor. Raporda bu iki kategori, ilgili iki b?lümde detayland?r?l?yor. ?lk b?lümde, Apple’?n Apple Watch’ta ve iPhone’da yer alan ki?isel sa?l?k ve fitness ?zelliklerine verdi?i ?nem anlat?l?yor. Uygulamaya ge?irilebilen ve bilime dayal? kapsaml? bilgiler sunan bu ?zellikler, kullan?c?lar?n sa?l?klar?n? ve güvenliklerini korumas?na yard?mc? oluyor. ?kinci b?lümde, Apple’?n ara?t?rmalar ve t?bbi bak?m deste?i i?in t?p toplulu?uyla yapt??? ?al??malar payla??l?yor. Her iki b?lümde de, raporun sonunda yer alan Ekler ve ?zet b?lümleriyle birlikte, Apple teknolojileriyle yenilikler sunan ü?üncü taraf geli?tiricilerinden, sa?l?k kurumlar?ndan ve kurulu?lardan ?e?itli ?rnekler veriliyor.
“Teknolojinin sa?l?k ??kt?lar?n?n iyile?mesinde ve insanlar? daha sa?l?kl? bir gün ge?irmeye te?vik etmede rol oynayabilece?ine yürekten inan?yoruz. Kullan?c?lar?n sa?l?k ve fitness ?zelliklerimizden bir?ok farkl? yolla faydalanmas? ve ü?üncü taraf geli?tiricilerinin, kurumlar?n ve kurulu?lar?n da sa?l?k ve bilim alan?nda geli?im i?in Apple teknolojisini kullanmas? ?ok heyecan verici.” diyen Apple COO’su Jeff Williams, s?zlerine ??yle devam etti:
“Gelecek i?in vizyonumuz, insanlara daha da fazla bilgi sunan ve sa?l?klar? i?in ak?ll? bir koruyucu g?revi üstlenen bilime dayal? teknolojileri üretmeye devam ederek insanlar? kendi sa?l?k yolculuklar?nda sadece bir yolcu olmaktan ??karmak. Aksine, insanlar?n anlaml? ve uygulamaya ge?irilebilen bilgilerle kontrolü kendi ellerine almalar?n? istiyoruz.”
Kullan?c?lara Ki?isel Sa?l?k Yolculuklar?nda Gü? Veriyor
Sa?l?k uygulamas?n?n 2014’te ve Apple Watch’un 2015’te kullan?ma sunulmas?ndan bu yana Apple, kullan?c?lara daha sa?l?kl? bir ya?am imkan? verecek kolay anla??l?r ve anlaml? bilgiler sunmak amac?yla ?ok say?da yenilik?i sa?l?k ve fitness ?zelli?i sundu. Rapor, Apple’?n sa?l?k ve fitness ?zelliklerinin ?u d?rt temel niteli?inin genel bir de?erlendirmesini i?eriyor: 1) Sa?l?k uygulamas?nda kullan?c?lara sa?l?k bilgilerini depolayacak ve g?rüntüleyecek merkezi ve güvenli bir yer sunmas?, 2) Apple Watch’un, kullan?c?lar?n sa?l??? i?in ak?ll? bir koruyucu g?revi üstlenmesini sa?layan ?zellikler sunmas?, 3) daha sa?l?kl? bir ya?am i?in kullan?c?lar?n günlük sa?l?k ve fitness durumlar?n? iyile?tirmelerini sa?layan ?zellikler sunmas? ve 4) geli?tirici ara?lar? ile, yenilik?i ü?üncü taraf sa?l?k ve fitness uygulamalar?na imkan tan?mas?.
Bu sonbaharda iOS 16 ve watchOS 9’un kullan?ma sunulmas?yla birlikte Apple Watch ve iPhone, kalp sa?l??? ve uykudan mobilite, kad?n sa?l???na kadar 17 farkl? sa?l?k ve fitness alan?na odaklanan ?e?itli ?zellikler sunacak. Y?llar i?inde her ya?tan mü?teri, bu sa?l?k ve fitness ?zelliklerinin kendi deyimleriyle hayatlar?n? nas?l de?i?tirdi?ini payla?t?. Bunlar?n, aralar?nda ciddi kalp rahats?zl?klar?n? ke?feden, bir dü?me sonras?nda acil durum yard?m? alan veya günlük aktivitelerle sa?l?k durumlar?n? ?arp?c? bi?imde iyile?tiren mü?teriler de bulunan bir?o?u hikayelerini raporda da payla??yor.
Kullan?c?lar ?imdi Apple Watch’tan, iPhone’dan ve ba?l? ü?üncü taraf uygulamalar?ndan ve ayg?tlar?ndan gelen 150 farkl? sa?l?k verisini Sa?l?k uygulamas?nda tek bir merkezi g?rünümde depolayabiliyor. Uygulamada ayr?ca ABD, ?ngiltere ve Kanada’daki ba?l? kurumlardan gelen sa?l?k raporu verileri de yer al?yor. App Store’da ?imdi geli?tiricilerin, kullan?c?lar?n Sa?l?k uygulamas? i?erisinden payla?may? se?tikleri verileri bir araya getirerek, s?k? gizlilik ve güvenlik protokolleriyle yenilik?i sa?l?k ve fitness deneyimleri sunan HealthKit API’?n? kullanan on binlerce uygulama bulunuyor. Raporda Nike Run Club, Calm ve WeightWatchers gibi gücünü HealthKit’ten alan dünya genelinde popüler uygulamalar?n yan? s?ra Qardio Heart Health ve Withings Health Mate gibi say?lar? giderek artan, gücünü yine HealthKit’ten alan ve ba?l? aksesuarlar sayesinde kullan?c?lar?n daha da fazla sa?l?k verisini takip etmesini sa?layan uygulamalar dikkat ?ekiyor.
T?p Toplulu?uyla Birlikte ?al??arak Sa?l?k Ekosistemine Destek
Apple, sa?l?kta en gü?lü inovasyonlar?n ancak t?p toplulu?uyla do?rudan i? birli?i yaparak mümkün olaca??na inan?yor. Rapor, bu i? birli?ini d?rt kategoride a??kl?yor: 1) ara?t?rmac?lar?n yeni bilimsel ke?ifler yapmalar?n? sa?layacak ara?lar geli?tirmek, 2) anlaml? verilerle hasta-doktor ili?kisini gü?lendirmek, 3) sa?l?k kurulu?lar?yla i? birli?i yaparak büyük ?l?ekte sa?l?kl? ya?ama te?vik etmek ve 4) halk sa?l???n? ve devlet giri?imlerini desteklemek.
ResearchKit ?er?evesi sayesinde ara?t?rmac?lar ?al??malar?na geni? bir iPhone ve AppleWatch kullan?c? taban? i?erisinden kat?l?mc? bulabiliyor; kat?l?mc?lar da bilimin geli?imi i?in sa?l?k verilerini payla?may? se?ebiliyor. Apple, Ara?t?rma uygulamas? arac?l???yla Harvard T.H. Chan School of Public Health ve the National Institute of Environmental Health Sciences; Brigham and Women’s Hospital ve American Kalp Derne?i; ve University of Michigan ve Dünya Sa?l?k ?rgütü ile birlikte ?al??malar ger?ekle?tirdi. Bu ?al??malar, ABD genelindeki kullan?c?lara hepsi alan?nda ilk olan ü? ara?t?rma ?al??mas?na kat?lma imkan? sundu: Apple Kad?n Sa?l??? ?al??mas?, Apple Kalp ve Hareket ?al??mas? ve Apple ??itme ?al??mas?. Bu ?al??malar?n ?n sonu?lar?n?n yan? s?ra University Health Network ile yap?lan Kalp Yetmezli?i ?al??mas? ve UCLA ile yap?lan Dijital Zihinsel Sa?l?k ?al??mas? gibi Apple’?n destekledi?i di?er ?al??malara dair bilgiler de raporda yer al?yor.
iPhone’da Sa?l?k uygulamas?ndaki Sa?l?k Kay?tlar?’n?n ve ü?üncü taraflar?n Apple geli?tirici ara?lar?n? kullan?larak geli?tirdikleri uygulamalar ve ayg?tlar, anlaml? veriler sunarak hasta-doktor ili?kisini gü?lendiriyor. Hastalar ?imdi Sa?l?k Kay?tlar? ?zelli?ini 12.000’den fazla yerdeki 800’den fazla kurumda kullanabiliyor ve b?ylece ?e?itli hizmet sa?lay?c?lar?ndaki t?bbi verilerini diledikleri zaman Sa?l?k uygulamas?nda kolayl?kla g?rebiliyor. Ara?t?rmalar; Corrie Health uygulamas?, UVA Health evde bak?m program? ve US Department of Veterans Affairs’?n gazilere VA sa?l?k servisleriyle ileti?im kurmalar? i?in kredi ile Apple ayg?tlar? sunmas? gibi hastalar?n t?bbi bak?m ekipleriyle uzaktan ba?lant? kurmas?n? sa?layan uygulamalar?n daha iyi sonu? verdi?ini g?steriyor. Ochsner Health System ve NHS Sunderland’deki t?bbi bak?m ekipleri, kronik rahats?zl?klar? olan hastalara daha iyi yard?mc? olabiliyor. Odense University Hospital ve University of Virginia Children’s Hospital’da ise uzaktan izleme sayesinde prematüre bebekler aileleriyle eve ??ksalar bile bak?m ekiplerine uzaktan ba?l? kalabiliyor. B?ylece yenido?an yo?un bak?m?ndaki yat?? süreleri ve maliyetleri dü?üyor.
ABD’de Paceline; ABD, ?ngiltere, Güney Afrika ve Avustralya’da Vitality Active Rewards ve Singapur’da LumiHealth de dahil olmak üzere, dünya ?ap?nda bir?ok sa?l?k kurulu?u ve ?irketi, Apple Watch’u sa?l?k programlar?na entegre etmek i?in Apple ile i? birli?i yapt?. ?u anda bir milyondan fazla kullan?c?n?n Apple Watch kullanarak dahil oldu?u te?vik program?, 17 ülkede 55 programla devam ediyor. Bu programlar kat?l?mc?lar?n fiziksel aktivite düzeylerini art?rmakta ve daha düzgün uyku düzeni, fark?ndal?k üzerine odaklanma ve daha sa?l?kl? beslenme gibi daha sa?l?kl? davran??lar benimsemesinde ba?ar?l? oldu.
Raporda son olarak, Apple’?n klinisyenlerle ve yerel y?netimlerle halk sa?l??? alan?ndaki son derece ?nemli ?al??malar?na destek olmak amac?yla yapt???, COVID-19 sa?l?k krizi s?ras?nda uygulamalar ve ?zellikler geli?tirmek gibi benzersiz i? ortakl?klar?na dikkat ?ekiliyor.
Bilime Dayal? ve Gizlilik üzerine Tasarlanm??
Apple’?n tüm sa?l?k ve fitness ?zellikleri iki temel prensiple geli?tirildi:
- Zorlu bilimsel do?rulama süre?leri: Apple bünyesindeki klinisyenler, ürün geli?tirme süre?leriyle yak?ndan ilgileniyor; mühendisler ve ürün tasar?mc?lar?yla birlikte ?al???yor. Bunun yan?nda ?nde gelen ara?t?rma kurumlar?n?n uzmanlar?yla birlikte yürütülen ?al??malar ürünlerin ve ?zelliklerin bilime dayal? ve kullan?c? dostu olmas?n? sa?l?yor.
- Gizlili?in merkezde tutulmas?:?Gizlilik, Apple’da en temel de?erdir ve veri gizlili?i hassas sa?l?k verileri i?in kritik ?nem ta??r. Apple’?n sa?l?k ve fitness ?zellikleri kullan?c?n?n gizlili?ini merkezde tutuyor ve kullan?c?lara ?effafl?k ve kontrol gibi korumalar sunuyor. iPhone parola, Touch ID veya Face ID ile kilitli oldu?unda, Sa?l?k uygulamas?nda bulunan T?bbi Kimlik d???ndaki tüm veriler ?ifreleniyor. iCloud ile e?zamanlanm?? tüm veriler de hem aktar?m s?ras?nda hem de Apple sunucular?nda ?ifreleniyor. Ayr?ca varsay?lan iki fakt?rlü kimlik do?rulamaya sahip yeni bir watchOS veya iOS sürümü ve parolas? olan kullan?c?lar?n sa?l?k ve aktivite verileri Apple’?n okuyamayaca?? bi?imde depolanabiliyor. Sa?l?k uygulamas? verileri, hi?bir zaman kullan?c?n?n a??k izni olmadan hi?bir ü?üncü tarafla payla??lm?yor. Kullan?c?lar sa?l?k verilerini payla?may? se?erse, Sa?l?k uygulamas? kullan?c?lar?n hangi veriyi kiminle payla?acaklar?n? tüm ayr?nt?lar?yla kontrol etmelerini sa?l?yor. Kullan?c?lar verdikleri izinleri diledikleri zaman inceleyip y?netebiliyor.
Yaz?y? Payla?
Media
-
Bu makalenin metni
-
Bu makaledeki g?rseller