GüNCEL
09 Mart 2021
Apple Kad?n Sa?l??? Ara?t?rmas?, menstrüel semptomlarla ilgili tabular? ortadan kald?rmaya yard?mc? olacak
D?nüm noktas? niteli?indeki ara?t?rmada elde edilen son derece geni? kapsaml? ve büyük ?l?ekli ilk veriler, menstrüasyona ve ABD’deki kad?nlar?n deneyimlerine ili?kin ?nemli bilgiler sunuyor
Apple Kad?n Sa?l??? Ara?t?rmas?’n? Harvard T.H.? Chan School of Public Health bünyesinde yürüten ekip, Research uygulamas?n?n inovatif metodolojisiyle elde etti?i verilerle yay?nlad??? ?n ara?t?rma güncellemesi ile kad?nlara ve menstrüel semptomlar?na ili?kin bilimsel analizlere ?ncülük ediyor. ?e?itli ya? ve ?rklardaki 10.000 Amerikal? kat?l?mc?dan elde edilen verileri i?eren güncelleme, büyük ?l?ekli ve uzun vadeli menstrüasyon ara?t?rmalar?n?n kad?n sa?l???yla ilgili bilimsel geli?meleri nas?l kolayla?t?raca??n? ve menstrüasyonla ilgili tabular? ortadan kald?rmaya nas?l yard?mc? olabilece?ini ortaya koyuyor.
Doktorlar?n ?o?u kad?nlar?n menstrüel d?ngülerini genel sa?l?klar?na a??lan ?nemli bir pencere olarak g?rse de bu konu dikkat ?ekici ?l?üde az ara?t?r?l?yor. Menstrüasyonla ilgili t?bbi ara?t?rmalar bugüne kadar genellikle kü?ük ?l?ekli ?al??malarla s?n?rl? kal?yor ve nüfusun büyük k?sm?n? temsil edemiyordu. Somut bilimsel veriler olmadan, kad?nlar?n menstrüel semptomlar? tarih boyunca ya g?rmezden gelindi ya da a??r? tepki veya a??r? hassasiyet olarak adland?r?larak hafife al?nd?.
Research uygulamas? arac?l???yla yürütülen Apple Kad?n Sa?l??? Ara?t?rmas?, ABD’deki kad?nlar? iPhone’lar?n? ve varsa Apple Watch’lar?n? kullanarak bu ara?t?rmaya kat?lmaya davet ediyor. D?nüm noktas? niteli?indeki bu ara?t?rmada d?ngü izleme verileri ve di?er sa?l?k verileri toplanarak elde edilen kapsaml? bilgiler, ABD’nin tüm eyaletleri ve b?lgelerinden farkl? ?rk ve ya?lardaki kat?l?mc?lar?n doldurduklar? anketlerle destekleniyor. Kat?l?mc?lar ara?t?rmayla payla?acaklar? veri türlerini kontrol edebiliyor ve bu verilerin ara?t?rmada hangi ama?larla kullan?laca??n? ?effaf bir bi?imde g?rebiliyor.
Harvard Chan School’daki ara?t?rmac?lar?n, ara?t?rmaya kaydolup demografi anketine yan?t veren ilk 10.000 kat?l?mc?dan elde edilen verilere ili?kin ?n analizi, kad?nlar?n geni? bir yelpazeye yay?lan menstrüel semptomlara ili?kin deneyimlerini do?ruluyor. Bu deneyimler aras?nda yayg?n olarak bilinmeyen veya tart???lmayan baz? semptomlar da yer al?yor. Ara?t?rmada en s?k izlenen semptomlar kar?n kramplar?, ?i?kinlik ve yorgunluk oldu. Bunlar?n ü?ü de semptomlar?n? kaydeden kat?l?mc?lar?n yüzde 60’?ndan fazlas? taraf?ndan deneyimlendi. Semptomlar?n? kaydeden kat?l?mc?lar?n yar?s?ndan fazlas? akne ve ba? a?r?s? ya?ad?klar?n? bildirdi. ?shal ve uyku de?i?iklikleri gibi yayg?n olarak kabul g?rmeyen semptomlarsa kat?l?mc?lar?n yüzde 37’si taraf?ndan kaydedildi.
?lk analizler, bu semptom trendlerinin ya?, ?rk ve co?rafi konum dahil ?ok farkl? demografilerde ge?erli oldu?unu ortaya koyuyor. ?rne?in, Siyahi, Hispanik ve beyaz kat?l?mc?lar?n tamam?nda en yayg?n olarak bildirilen semptomlar kar?n kramplar?, ?i?kinlik ve yorgunluk oldu.
“Ara?t?rmam?z, menstrüel d?ngüye sahip herkesin kendilerini güvende ve gü?lü hissetmek i?in ihtiya? duydu?u sa?l?k hizmetlerine ve menstrüasyon ürünlerine eri?ebilece?i, cinsiyet e?itli?inin daha fazla oldu?u bir gelece?e ula?mam?za yard?mc? olacak.” diyen Harvard Chan School Dekan? Dr. Michelle Williams s?zlerini ??yle sürdürüyor: “Apple Kad?n Sa?l??? Ara?t?rmas?, genellenebilir sa?lam bir bilgi taban? olu?turarak menstrüasyonu baz? ki?iler i?in zor ve ayr??t?r?c? bir deneyim haline getiren fakt?rleri anlamam?za yard?mc? oluyor ve ayr?ca dünyan?n d?rt bir yan?ndaki kad?nlar taraf?ndan her ay payla??lan bu deneyime ili?kin fark?ndal??? art?r?yor.”
“Bu bulgular, regl semptomlar?n? do?rulamaya ve bunlar?n kü?ük g?rülmesini engellemeye bir ad?m daha yakla?mam?z? sa?l?yor.” diyen Apple’?n Sa?l?ktan sorumlu ba?kan yard?mc?s? Dr. Sumbul Desai s?zlerine ??yle devam ediyor: “Harvard Chan’daki ara?t?rmac?lar, bu ?nemli konuda alan?n?n ?nde gelenlerinden olu?uyor. Research uygulamas? arac?l???yla ?al??malar?na destek olmaktan ve ?abalar?n? ?l?eklendirmeye yard?mc? olmaktan büyük gurur duyuyoruz.”
Ara?t?rma ekibi ?n veriler üzerinde ?al??maya devam ederek kullan?lan y?ntemleri de i?eren ayr?nt?l? bir analizi akran denetimi yap?lmas? ve bilimsel bir dergide yay?nlanmas? i?in haz?r hale getirecek.
Ara?t?rman?n ba??nda yer alan ve Harvard Chan School’da ?evre, üreme ve kad?n sa?l??? üzerine ??retim üyeli?i yapan Dr. Shruthi Mahalingaiah “Bugün payla?t???m?z veriler, ülkedeki kad?nlar?n ?e?itli menstrüel semptomlar konusunda ortak deneyimler ya?ad???n? ve do?al olarak her ay ya?anan bu olgu hakk?nda daha fazla tart??ma olmas? gerekti?ini g?steriyor. Uzun vadeli, temel olu?turan bir veri seti olu?turmak amac?yla ?al??maya devam ederek ileride yap?lacak yeni ara?t?rmalara ilham vermek istiyoruz.” diyor.
Türünün ilk ?rne?i olan Apple Kad?n Sa?l??? Ara?t?rmas?, menstrüel d?ngülerin ve polikistik over sendromu, k?s?rl?k ve menapoz gibi ?e?itli sa?l?k durumlar?yla ba?lant?lar?n?n daha iyi anla??lmas?n? hedefliyor. ABD’deki iPhone ve Apple Watch kullan?c?lar?, Research uygulamas?n? indirerek Harvard T.H. Chan School of Public Health ve NIH Ulusal ?evre Sa?l??? Bilimleri Enstitüsü (NIEHS) ile birlikte ger?ekle?tirilen ara?t?rmaya kat?labilirler. Kat?l?mc?lar?n en az 18 ya??nda (Alabama ve Nebraska’da en az 19 ya??nda, Porto Riko’da en az 21 ya??nda) olmalar? ve hayatlar? boyunca en az bir kez regl olmu? olmalar? gerekir.
Yaz?y? Payla?
Kad?n Sa?l??? ?al??mas? ve D?ngü ?zleme g?rselleri